15 Ekim Dünya El Devireme Günü nedeniyle açıklamada bulunan Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Millet Sıhhati Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Faruk Yorulmaz, Covid-19 salgınıyla gayret yarıyılında el devireme ve hijyen mevzusunun ehemmiyetinin daha iyi anlaşıldığına vurgu yaptı.

Covid-19 salgını, yurttaşların tüm alışkanlıklarını olduğu gibi el devireme alışkanlıklarını da değiştirdi. Salgın evveli aralıksız ellerini yıkayan şahıslar saplantılı gibi görülürken, salgınla gayret yarıyılında cemiyetin her kesiminin el yıkamayı alışkanlık haline getirdiği görüldü.
Her gün kerelerce telefona değip başka yerlere değildiğini, dolayısıyla çok rakamda mikrobun telefonlara bulaştırıldığını söyleyen Prof. Dr. Yorulmaz, “Sonra o telefonu kulağımıza götürüyoruz. Suratımıza bulaştırmış oluyoruz. En sık kullandığımız vasıtalardan birisi olan cep telefonuyla bedenimize mikrop almış oluyoruz” dedi.

“HASTALIKLAR 50 YOLUYLA GEÇİYOR”

Etraf ile ilişki sağlamada en ehemmiyetli uzuv olan ellerle gün içinde pek çok yere, eşyalara, insanlara, paraya, elektrik anahtarlarına, yiyeceklere değildiğine değinen Tıp Fakültesi Millet Sıhhati Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Faruk Yorulmaz, bu nedenle, hastalıkları alana getiren mikropların ve değişik lekeliliklerin en kolay bulaşacağı uzuvların da yeniden eller olduğunu söyledi. Elle değilen tüm maddelerin rakamsız mikrop ya da başka lekelilikler bulundurabildiğini söyleyen Prof. Dr. Yorulmaz, bulaşıcı hastalıkların yüzde 80’inin eller yoluyla taşındığını vurguladı.
Şayet eller yeterince pak değilse mevcut lekelilikler ve mikropların böylece bedene bulaştırılabileceğini ifade eden Prof. Dr. Yorulmaz, “Buna ek olarak ellerimiz yeterince pak değilse değdiğimiz çocuklarımıza, yaşlılarımıza, değişik aile fertlerine de mikrop ve değişik lekelilikler ile hastalık bulaştırmak olasıdır. Değdiğimiz gıdalar, tabaklar, kaşıklar, değişik eşyalar yolu ile de lekelilikleri ve çoğalışını sürdürmekte olan korona virüs de dahil olmak üzere mikropları hoşlandıklarımıza bulaştırmak olasıdır” ifadelerine yer verdi.

“MİKROPLARIN YÜZDE 99’U DOĞRU YIKAMAYLA ARINILABİLİR”

Hastalık ve mikroplardan gözetmenin en kolay ve tesirli yolunun, ellerin doğru şekilde yıkanması olduğunu belirten Prof. Dr. Yorulmaz, doğru bir şekilde devireme ile eldeki mikropların yüzde 99,9’unun uzaklaştırılabileceğini söyledi.
Toplu yaşanılan yerlerde, özellikle de mekteplerde doğru teknikle el devireme harekâtının alışkanlık haline getirilmesi gerektiğini aktaran Prof. Dr. Yorulmaz, “El hijyeni için en uygun yol, akar su ve sabunla yapılan en az 30 saniye süreli el devireme ile sağlanabilir. Doğru el devireme alışkanlığımızın olması, aynı zamanda çocuklarımızın da bu alışkanlığı kazanmasında çok ehemmiyetlidir. Zira çocuklar kendilerine söylenenlerden çok yaptıklarımızdan etkilenmektedir” dedi.
El yıkamada kullanılacak sabun ve havluların kuru olması gerektiğini dile getiren Prof. Dr. Yorulmaz, “Kalıp biçimindeki katı sabunlar, özellikle toplu yaşanılan yerlerde pek çok birey tarafından kerelerce kullanıldıkları için üzerlerinde bir hayli mikrop barındırırlar. Bu sebeple toplu yaşanan yerlerde ve kalabalık ailelerde katı sabun kullanımı uygun olmamaktadır. Şayet katı sabun kullanılıyorsa her kullanımdan sonra sudan geçirilerek, üzeri mekanik olarak arınılmalıdır. Bu cins ailelerde ve toplu yaşanılan yerlerde akışkan sabun daha uygundur, yalnızca ele alınan ölçüyü kullanılır, geriye kalanı ile temas olmaz. Ancak, akışkan sabun ölçüyü eksildiğinde, kaba ilave yapılmamalı, kaptaki akışkan sabun boşaltılıp, yıkanıp kurulandıktan sonra kaba yine yeni akışkan sabun doldurulmalıdır. Özellikle kalabalık grupların kullanımı için mektepler, alışveriş merkezleri gibi akışkan sabun ile beraber elleri kurulamak için kağıt havlu kullanılmalıdır” biçiminde konuştu.

“ELİMİZİ DAHA SIK YIKAMAYA BAŞLADIK”

Salgından evvel ellerini bu kadar dikkatli ve titiz bir biçimde deviremediğini söyleyen yurttaşlardan Dilay Dağdevren, “Pandemi bizim bir hayli alışkanlığımızı geri getirdi. Ellerimizi daha sık yıkamaya başladık. Titiz davranıyoruz. Özellikle işten çıkıp konuta gittiğimde ilk olarak ellerimi yıkamaya özen gösteriyorum. Daha dikkatli deviriyorum. Aralıksız hijyen altında oluyorum. Çevremizdeki bireylerden de bu hijyen mevzusunda daha dikkatli olmalarını istiyoruz” diye konuştu.

“HİJYENE DİKKAT ETMEYENLERE TEZ BULAŞIYOR”

Pandemiden evvel hijyen mevzusuna çok dikkat edilmediğini söyleyen yurttaşlardan Levent Yaçi, “Pandemiden sonraki süreçte herkes daha çok dikkat etmeye başladı. Covid-19 denilen illet her anlamda hijyene dikkat etmeyen bireylere daha tez bulaşıyor. O surattan ellerimizi bol bol yıkayacağız ve hijyene dikkat edeceğiz” dedi.